کودک کار سنتی و مدرن در حقوق موضوعه ایران و کنوانسیون بین المللی حقوق کودک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیأت علمی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.

چکیده

علی رغم پیش بینی ممنوعیت کار کودکان در کنوانسیون حقوق کودک، متأسفانه همچنان شاهد افزایش تعداد کودکانی هستیم که به جبر خانواده و فقر به محیط کار روی می‌آورند. تا چندی پیش کودک کار به کودکانی اطلاق می‌شد که در سطح خیابان از طریق فروش کالا و یا جمع آوری زباله به امرار معاش می‌پرداختند که امروزه از این دسته از کودکان کار، به کودک کار سنتی یاد می‌کنند. اما با دسترسی آسان مردم به شبکه های اجتماعی گونه دیگری از کودکان کار به نام کودک کار مدرن پدید آمدند، کودکانی که تنها از نظر ظاهر با کودک کار سنتی تفاوت دارند و عناصر کارگر و کارفرما و انگیزه کسب درآمد همچنان در آن‌ها دیده می‌شود. هرچند در کشورمان، در زمینه کار کودک قوانین متفاوتی تصویب نموده‌اند و در ماده 1 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان به طور گسترده به مصادیق سوء استفاده از کودکان اشاره شده است، اما توجه چندانی به این معضل اجتماعی نمی‌شود. لذا قانونگذار داخلی با اصلاح قوانین و جرم انگاری برای کارفرمایان کودکان و نظارت کافی بر نهاد خانواده و فضای مجازی می‌تواند در مقابل تعرض به حریم خصوصی کودک بایستد. در کنوانسیون حقوق کودک، تدوین گران تعیین حداقل سن کار کودک را به قوانین داخلی کشورها واگذار نموده اند و این امر راه را برای اعمال سلیقه در زمینه تدوین حقوق کودک و حقوق کار در قوانین داخلی کشورها باز می‌گذارد. در نتیجه می‌توان گفت که کنوانسیون حقوق کودک به علت عدم تعیین چارچوب مشخص موفق عمل نمی‌کند و نیازمند اصلاحات می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Traditional and modern child labor in Iranian case law and the International Convention on the Rights of the Child

نویسندگان [English]

  • D.r Seyyed Pedram Khandani 1
  • Mahrooyeh Shoja Sangchooly 2
1 Assistant Professor and Faculty Member, Faculty of Law, Islamic Azad University, Karaj Branch. (Corresponding Author)
2 Master student of private law, Faculty of Law, Islamic Azad University, Karaj Branch.
چکیده [English]

Despite the ban on child labor in the Convention on the Rights of the Child, unfortunately we are still seeing an increase in the number of children who turn to the workplace due to family hardship and poverty. Until recently, child laborers were children who made a living on the street by selling goods or collecting garbage. Today, these working children are referred to as traditional child laborers. But with the easy access of people to social networks, another type of working child emerged called the modern working child, children who differ only in appearance from the traditional working child, and whose elements of worker and employer and incentive to earn money are still present. Although in our country, different laws have been passed in the field of child labor, and Article 1 of the Law on the Protection of Children and Adolescents extensively mentions cases of child abuse, but little attention is paid to this social problem. Therefore, the domestic legislator can stand against the invasion of the child's privacy by amending the laws and criminalizing the employers of children and adequate supervision of the family institution and cyberspace. In the Convention on the Rights of the Child, the drafters have left the determination of the minimum age of child labor to the domestic law of countries, and this opens the way for the exercise of taste in the development of child rights and labor rights in the domestic laws of countries. As a result, it can be said that the Convention on the Rights of the Child is not successful due to the lack of a clear framework and needs to be amended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child Labor
  • Child and Adolescent Protection Act
  • Convention on the Rights of the Child
1- آقایی، عاطفه، رضانیاکان، زهرا، (1398)، مطالعه مفهوم کودکان کار اینستاگرامی در فضای مجازی ایران، مجله حقوق کودک، شماره 3.
2- پیوندی، غلامرضا، (1390)، حقوق کودک، تهران، نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390.
3- دهقان نیری، علیرضا، آقایی، عاطفه، ضیاچی، محدثه، (1395)، فضاهای مجازی و توانمند سازی زنان باردار به مثابه گروه های خاموش، مجله زن در توسعه و سیاست، شماره 51.
4- عبادی، شیرین، (1383)، تاریخچه اسناد حقوق بشر در ایران، تهران، نشر روشنگران و مطالعات زنان.
5- عنابستانی، علی اصغر، (1399)، قانون حال بد کودکان کار اینستاگرام را دریابد، مصاحبه با خبرگزاری برنا، 12 مرداد.
6- غفاری فارسانی، بهنام، (1388)، نگاهی به کنوانسیون، بدترین اشکال کار کودک، فصلنامه حقوق، دوره سی و هشتم، شماره 2.
7- جنگجوی، فرزاد، نصیری، حسین، جامی، جواد، (1394)، مروری بر حمایت از کودکان کار در نظام حقوقی ایران و با نگاهی به  اسناد بین المللی، مجله کار و جامعه، شماره 181.
8- مرکز آمار جهانی اینترنت، (2015)، کاربران اینترنتی در جهان در نواحی مختلف، آمار ماه نوامبر 2015.
9- مسگرانی طرقبه، محمد، دانشور، سعید، (1397)، نقض حقوق کودک در فضای مجازی، اولین همایش ملی جهانی سازی حقوق کودکان و نوجوانان از دیدگاه حقوقی و روانشناسی، مؤسسه آموزش عالی حکیم نظامی، مشهد.
10- موسوی بجنوردی، محمد، (1382)، بررسی مفهوم و معیار کودکی در تفکر اسلامی و قوانین ایران برای بهره برداری از حقوق مربوطه، مجله متین، شماره 21.
11- هاشمی، سید محمد، (1384)، حقوق بشر و آزادی های اساسی، تهران، نشر میزان.
12- Ray, Chandra, Kaye, mike, (2002), The International labour organization Hand Book for minorities and Indigenous peoples, published May 2002, p 15.
13- Convention of  the Rights of  the child, (1989), Adopted by G.A on 20 November 1989, article 1.
14- ILo Minimum Age convention, (1973), Adopted by the General Conference of the International labour Organization on 26 June 1973.
15- International labour organization, Child labour, Targeting the intolerable, (1996).
16- The State of the Worlds Children, (2008), in www.apd.org.ir/articlehtm.
17- Worst Forms of Child Labour Convention, (1999), No 182.