گذری بر سیر تطور مدارس اصولی از آغاز تا کنون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

طلبه سطح سه، حوزه علمیه قم، کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی تهران. (نویسنده مسئول)

چکیده

وقتی دین پیراسته از شائبه، در زندگی بشری به منصه ظهور می رسد که مبتنی بر اجتهاد حقیقی باشد. نقش ویژه فقه در این میان، به عنوان دانشی که به ‌دست ‌آوردن احکام عملی یا تکالیف دینی مسلمانان را عهده دار است، ایجاب می کند که در علوم مقدماتی و آلی آن همچون علم اصول، مبانی دقیق و جامعی، اتخاذ گردد. تردیدی نیست که اصولیین میراثی گران بها را در اختیار اعصار بعد خود گذارده اند. تلاش برای فهم این میراث در مرحله اول و افزودن بر غنای این میراث با اجتهاد مستمر، بخشی از وظیفه رهروان مسیر استنباط احکام است. از رهگذر توجه مجتهد در مسیر استنباط احکام به مناشی، تطور و نیز کشف رابطه نظریات اصولی هر دوره یا دوره های مختلف است که غرض مجتهد در تتبع وکشف مبانی صحیح، سهولت می یابد. از این رو آشنایی با شکل گیری و سیر تحول و تکامل علم اصول فقه اهمیت پیدا می کند. نقش ویژه شناخت مدارس و دوره های مختلف اصولی در تسهیل کشف نظریه صحیح اصولی و اتخاذ مبانی اجتهادی، ما را بر آن داشت تا به روش توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت منابع کتابخانه ای در مکتوبی مستقل و مختصر، گذری بر سیر تطور مدارس مختلف اصولی از ابتدا تا کنون داشته باشیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A look at the evolution of principled schools from the beginning until now

نویسنده [English]

  • Seyyed Alireza Amin
Level 3 student, Qom seminary, Master of Jurisprudence and Fundamentals of Law, Faculty of Law, Allameh Tabatabai University of Tehran. (Corresponding Author)
چکیده [English]

When religion is cleansed from falsehood, it appears in human life which is based on true ijtihad. The special role of jurisprudence in this regard, as a knowledge that is responsible for obtaining practical rules or religious duties of Muslims, requires that in its basic and organic sciences, such as the science of principles, precise and comprehensive principles be adopted. There is no doubt that the fundamentalists have passed on valuable heritage to their later ages. Trying to understand this heritage in the first stage and adding to the richness of this heritage through continuous ijtihad is part of the duty of those who follow the path of inferring rulings. Through the attention of the Mujtahid in the way of inferring the rulings to the meaning, evolution and also discovering the relationship between the principled theories of each period or different periods, the Mujtahid's purpose in following and discovering the correct principles is facilitated. Therefore, familiarity with the formation and evolution of the science of the principles of jurisprudence is important. The special role of recognizing schools and different principled courses in facilitating the discovery of the correct principled theory and the adoption of ijtihad principles, led us to use the descriptive method and data collection tools in the form of library resources in an independent and concise letter. Have different principles from the beginning until now.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hilla principled school
  • Baghdad principal school
  • Jabal Amel principal school
  • Qom principal schools
  • Najaf principal schools
1- ابن الندیم، محمد بن اسحاق، (بی تا)، الفهرست، چاپ اول، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه.
2- ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، (بی تا)، مقدمه، چاپ اول، بیروت، نشر دارالجیل.
3- ابو زهره، محمد، (بی تا)، محاضرات فی أصول الفقه الجعفری، بیروت، نشر دار الفکر العربی.
4- اصفهانی، سید ابوالحسن، (1422 ق)، وسیله الوصول الى حقایق الاصول، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
5- امین، سید محسن، (1403 ق)، أعیان الشیعة، چاپ اول، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات.
6- آقا بزرگ تهرانی، محمد محسن، (1403 ق)، الذریعه، چاپ سوم، بیروت، نشر دار الأضواء.
7- بحرالعلوم، سید محمد مهدی بن مرتضی، (1363 ق)، رجال (الفوائد الرجالیه)، چاپ اول، تهران، انتشارات مکتبه الصادق علیه السلام.
8- خطیب بغدادی، احمد بن علی، (1417 ق)، تاریخ بغداد، چاپ اول، بیروت، نشر دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون.
9- دارمی، عبد الله بن عبدالرحمن، (1421 ق)، سنن، چاپ اول، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه.
10- صدر، سید محمد باقر، (1421 ق)، المعالم الجدیده للاصول، چاپ دوم، قم، مرکز الأبحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر.
11- صـدر، سید حـسن، (بی تا)، تأسیس الشیعه لعلوم الاسلام، چاپ دوم، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
12- طوسى، محمد بن حسن، (1417 ق / 2)، العُدة فی أصول الفقه، محقق محمدرضا انصاری قمی، چاپ اول، قم، نشر چاپخانه ستاره (محمد تقی علاقبندیان).
13- طوسی، محمد بن حسن، (1417 ق / 1)، الفهرست، تحقیق جواد قیومی، چاپ اول، قم، نشر الفقاهه.
14- مدرس، محمد علی، (1369)، ریحانه الادب فی تراجم‌ المعروفین بالکنیة و اللقب، چاپ سوم، تهران، کتابفروشی خیام.
15- نجاشی، احمد بن علی، (1365)، فهرست أسماء مصنفی الشیعة، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.