بررسی میزان ارتکاب جرم کلاهبرداری رایانه ای در دوره شیوع کرونا ویروس با توجه به نظریه فوق اشباع جنایی، مطالعه آماری شهرستان دشتی استان بوشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز. (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز.

3 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران.

چکیده

کلاهبرداری رایانه ای به لحاظ خلاقیت مرتکب آن و سهولت و کثرت ارتکابش، شایع ترین جرم اقتصادی فضای مجازی محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شیوع ویروس کووید 19بر میزان وقوع کلاهبرداری رایانه ای انجام شده است. تحقیق حاضر یک تحقیق علّی - مقایسه‌ای است که به ‌صورت پس رویدادی توصیفی صورت گرفته است. جامعه آماری در این تحقیق کلیه پرونده های کلاهبرداری رایانه ای واقع شده در سال های 1397، 1398 و 1399 در شهرستان دشتی استان بوشهر می باشد. نتایج تحقیق، نشان داد تفاوت معناداری بین میانگین کلاهبرداری رایانه ای واقع شده در سال 1397و سال 1398وجود ندارد اما میانگین کلاهبرداری رایانه ای در سال 1397 و 1398 در مقایسه با سال 1399 تفاوت معناداری را نشان می‌دهد. همچنین مطابق با آزمون تی زوجی بین کلاهبرداری های رایانه ای واقع شده در سال 1399 از نظر سطح معناداری درون گروهی، تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به رعایت پروتکل های بهداشتی پس از شیوع کرونا به ‌علت در خانه ماندن مردم، نرخ برخی از جرایم از جمله سرقت منزل  در سال 1399 نسبت به سال 1397و 1398 روند کاهشی چشمگیری را نشان می دهد؛ اما جرم کلاهبرداری رایانه ای دارای یک سیر صعودی بود و این موضوع بیانگر این امر است که شیوع این ویروس در خصوص ارتکاب کلاهبرداری رایانه ای تأثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the rate of computer fraud during the outbreak of the Corona virus According to the theory of criminal oversaturation, a statistical study of Dashti city of Bushehr province

نویسندگان [English]

  • Sadegh Barani 1
  • Zahra Zahadat pour 2
  • Ahmad Ebrahimi 3
1 PhD student in criminal law and criminology, Faculty of Law, Islamic Azad University, Shiraz branch. (Corresponding Author)
2 Medical student, Student Research Committee, Faculty of Medicine, Shiraz University of Medical Sciences.
3 Master of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, University of Tehran.
چکیده [English]

Computer fraud is considered to be the most common economic crime in cyberspace in terms of the creativity of its perpetrators and the ease and frequency of committing it. The current study was conducted with the aim of investigating the effect of the spread of the Covid-19 virus on the occurrence of computer fraud. The current research is a causal-comparative research that was conducted in a descriptive post-event manner. The statistical population in this research is all computer fraud cases located in the years 2017, 2018 and 2019 in Dashti city of Bushehr province. The research results showed that there is no significant difference between the average of computer fraud in 2017 and 2018, but the average of computer fraud in 2017 and 2018 shows a significant difference compared to 2019. Also, according to the paired t-test, there was a significant difference between the computer frauds that occurred in 2019 in terms of the significance level within the group. Due to the observance of health protocols after the spread of Corona due to people staying at home, the rate of some crimes, including home theft, in 2019 compared to 2017 and 2018 shows a significant decrease; But the crime of computer fraud had an upward trend and this shows that the spread of this virus has been effective in committing computer fraud.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crime
  • computer fraud
  • covid-19
  • criminal oversaturation theory

مراجع

1- ابریشمی، حمید، رضائی، زکیه، (1394)، بررسی اثر تجربی تورم بر جرایم در ایران، نشریه مجلس و راهبرد، شماره 83.
2- اردبیلی‌، محمدعلی، ‌(1382)، حقوق‌ جزای‌ عمومی، جلد اول، تهران، نشر میزان.
3- بنی‌ فاطمه، حسین، باقری رئوف، زینب، (1387)، عوامل اجتماعی مؤثر بر شدت جرایم در بین زنان مجرم زندان، نشریه مطالعات جامعه شناسی، شماره 1.
4- پی ویلیامز، فرانک، دی مک شین، ماری لین، (1398)، نظریه ‌های جرم‌ شناسی، ترجمه حمید رضا ملک محمدی، تهران، نشر میزان.
5- خرم آبادی، عبدالصمد، (1386)، کلاهبرداری رایانه ای از دیدگاه بین المللی و وضعیت ایران، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران، دوره سی و هفت، شماره 2.
6- رحیمی، جواد، (1399)، کلاهبرداری رایانه ای و سرقت اینترنتی،کنفرانس بین المللی حقوق، روانشناسی، علوم تربیتی و رفتاری.
7- رستمی، هادی، (1398)، کلاهبرداری رایانه ای، تأملی بر جرم و آثار آن، نشریه آموزه های حقوق کیفری، دوره شانزدهم، شماره 1.
8- رضائیان، محسن، (1399)، جهان و بیماری کرونا ویروس جدید (کووید-19)، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، شماره 19.
9- شمسی ‌شهر آبادی، محمود، (1399)، گزارشی در مورد کرونا ویروس‌ها و مروری بر اطلاعات جدید در تعریف و مشخصات ویروس عامل کووید 19، نشریه فرهنگ و ارتقاء سلامت، شماره 4.
10- عبادی ‌نژاد، سید علی، پور غلامی سروندانی، محمدرضا، محمدپور، علی اصغر، اصانلو، علی، (1399)، تحلیل اقلیمی تأثیر میانگین فصلی دما بر وقوع جرایم - مطالعه موردی: استان فارس؛ شهرستان های شیراز، آباده، لارستان، فصلنامه علمی اطلاعات جغرافیایی سپهر، شماره 29.
11- علی نژادی، محسن، علی نژادی، زهرا، (1397)، بررسی آثار جرم کلاهبرداری رایانه ای در تجارت الکترونیک، فصلنامه حقوقی قانون یار، دوره دوم، شماره 5.
12- قاسمی روشن، ابراهیم، (1379)، عوامل اجتماعی جرم، نشریه معرفت، شماره 36.
13- مستخدمین حسینی، حمید، (1394)، مقدمه ‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، نشریه کار و جامعه، شماره 1.
14- مرادی زاده، کیوان، (1399)، بررسی جزایی ابعاد و ارکان جرم کلاهبرداری رایانه ای، فصلنامه بین المللی قانون یار.
15- واضع مبارکی، نرگس، (1400)، بررسی جرم کلاهبرداری رایانه ای و طرق پیشگیری از آن، اولین کنفرانس حقوق، علوم سیاسی و علوم انسانی.
16- وایت، راب، هینز، فیونا، (1398)، جرم و جرم‌شناسی، ترجمه علی سلیمی، قم، نشر پژوهشگاه ‏حوزه‏ و دانشگاه.
17- Ferri, Enrico, (1983), La Sociologies, Climinelle, New York: D. Appleton & Co.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 27 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 13 اسفند 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار