بررسی جایگاه ملی کردن و مصادره اموال در حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

کارشناس حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور واحد یاسوج. (نویسنده مسئول)

چکیده

به علت شیوع برخی اعمال خاص و تخلفات در جامعه، مقنن از ضمانت اجرایی با عنوان ملی کردن و مصادره اموال برای تنبیه و مجازات اشخاص مربوطه استفاده نموده است. از آنجا که هدف اصلی مخاطبین این اعمال سودجویی و کسب منفعت بیشتر است، پیش بینی مجازات های مالی خصوصاً ملی کردن و مصادره اموال در کنار سایر مجازات ها می تواند در مقابله با آنها بسیار مفید باشد؛ که البته مقنن از این امر غافل نبوده است. مصادره اموال در حقوق ایران به انواع مختلفی است. دائم و موقت و مصادره عام و خاص انواع و اقسام مختلف مصادره را تشکیل می دهند. در حقوق ایران آنچه ضبط دائم اموال نامیده می شود ماهیتاً مصادره اموال محسوب می شود. بررسی برخی از قوانین حاکم در این خصوص در این نوشتار مورد توجه خواهد بود. همچنین بررسی وضعیت اموال ضبط و مصادره شده پس از ضبط و مصادره نیز از نکاتی است که در این نوشتار مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده بیانگر آن است که انسان نسبت به اموال، املاک و دارایی های خود حق مالکیت دارد و دین مبین اسلام نیز بر آن تأکید نموده است، ولی این به معنای مالکیت مطلق او نیست بلکه بنا به شرایط و مصالح عمومی، این حق گاهی سلب و یا محدود می گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the status of nationalization and confiscation of property in Iranian law

نویسنده [English]

  • Fatemeh Masihzadeh
Bachelor of Law, Faculty of Humanities, Payame Noor University, Yasouj Branch. (Corresponding Author)
چکیده [English]

Due to the prevalence of some special acts and violations in society, the legislator has used the executive guarantee as nationalization and confiscation of property to punish and punish the relevant persons. Since the main purpose of these acts is to make more profit, it is very useful to anticipate financial penalties, especially nationalization and confiscation of property along with other penalties; Of course, the legislator has not been unaware of this. There are different types of property confiscation in Iranian law. Permanent and temporary and general and special confiscation constitute different types of confiscation. In Iranian law, what is called permanent confiscation of property is essentially confiscation of property. A review of some of the governing laws in this regard will be considered in this article. Also, examining the status of confiscated and confiscated property after confiscation and confiscation is one of the points that have been considered in this article. This research, which has been done by descriptive-analytical method, shows that man has the right of ownership over his property, property and assets, and the religion of Islam has emphasized it, but this does not mean his absolute ownership, but according to the conditions and In the public interest, this right is sometimes revoked or restricted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nationalization
  • confiscation
  • property
  • Iranian law
1- اباذری فومشی، منصور، (1390)، قانون اجرای احکام مدنی در نظم حقوق کیفری، تهران، انتشارات خرسندی.
2- احمدی، بهرام، (1385)، سوء استفاده از حق، تهران، نشر اطلاعات.
3- ادابی، علی، (1394)، ضبط و مصادره اموال در جرایم مربوط به قاچاق از منظر قوانین کشور، تهران، نشر آگاه.
4- اردبیلی، محمد علی، (1385)، حقوق جزای عمومی، جلد 2، تهران، نشر میزان.
5- باختر، سید احمد، رئیسی، مسعود، (1396)، بایسته های اجرای احکام مدنی، تهران، نشر خط سوم.
6- بهرامی، بهرام، (1383)، اجرای احکام مدنی، چاپ سوم، تهران، نشر مؤسسه فرهنگی انتشاراتی نگاه بینه.
7- جعفری دولت آبادی، عباس، (1394)، ضبط اموال و شرایط آن در قرارهای تأمین کیفری، ماهنامه دادرسی، شماره 52.
8- حسینی، سید محمدرضا، (1395)، قانون اجرای احکام مدنی در رویه قضایی، چاپ دوم، تهران، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی نگاه بینه.
9- دلیر، حمید، (1395)، حقوق اشخاص ثالث در فرآیند مصادره اموال در حقوق ایران و انگلیس، مجله تحقیقات حقوقی، دوره دوم، شماره 1.
10- زراعت، عباس، (1392)، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی، تهران، نشر ققنوس.
11- سید جلیلی، سید مرتضی، (1395)، ملی کردن اموال از منظر حقوق خصوصی ایران و حقوق بین الملل، پایان‌نامه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
12- شکری، رضا، قادر، سیروس، (1389)، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، چاپ هشتم، تهران، انتشارات طیف نگار.
13- عامری، آفاق، (1396)، مصادره اموال ناشی از جرایم مواد مخدر و چالش‌ها و راهکارها، پایان‌نامه، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
14- عسکری، غزاله، (1396)، بررسی شرایط، احکام و آثار ضبط و مصادره و توقیف اموال از منظر قوانین کیفری و جرم شناسی، شیراز، کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم.
15- قاسمی، علی، (1381)، مصادره اموال بیگانگان در حقوق بین الملل، فصلنامه دیدگاه های حقوقی، شماره 27.
16- کاتوزیان، ناصر، (1382)، حقوق مدنی اموال و مالکیت، چاپ هفتم، تهران، نشر میزان.
17- کامیار، غلامرضا، (1396)، حقوق اداری اموال، سلب مالکیت به سبب منفعت عمومی، چاپ اول، تهران، انتشارات مجد.
18- محمدی، حمید، (1395)، بررسی مواد 10 قانون مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری، پایان نامه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
19- مهدی زاده، شهلا، (1395)، ماهیت و آثار مصادره‌ اموال بیگانگان از دیدگاه حقوق خصوصی، تهران، نشر آگاه.
20- نعمتی، مجتبی، (1395)، مصادره اموال ناشی از جرم در حقوق کیفری ایران، پایان‌نامه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
21- ویژه، محمدرضا، (1389)، مراجع صیانت از قانون اساسی و حمایت از مالکیت، نگرشی تطبیقی بر عملکرد مراجع صیانت از قانون اساسی ایران و فرانسه، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش حقوق و سیاست، شماره 29.