سابقه تاریخی حقوق حیوانات در اندیشه های باستانی و اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. (نویسنده مسئول)

2 کارشناس ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.

چکیده

در میان شاخه های مختلف علوم در جوامع امروزی، نمی توان علمی را یافت که فاقد وابستگی تاریخی و بی نیاز از مطالعه تاریخ آن علم باشد. تاریخ علم حقوق و موضوعات تحت پوشش آن نیز از این حالت مستثنی نمی باشد؛ و بدیهی است درک بهتر مسائل مطروحه در حوزه هر یک از علوم، مستلزم افزایش آگاهی در خصوص آنها از گذشته تا به حال است. چرا که رفع هرگونه خطا یا کاستی در حوزه هر علم، نیازمند بهره گیری از تجارب تاریخی است. در نتیجه، دستیابی به این هدف و افزایش کارآمدی هر یک از علوم امروزی را جز با مطالعه تاریخ آن علم نمی توان به سادگی محقق نمود. لذا در مقاله پیش رو به صورت گزیده، به مطالعه سابقه تاریخی حقوق حیوانات، که از مسائل مطروحه روز در حوزه علم حقوق و از چالش های امروزی پیش روی نظام های حقوقی - به ویژه در ایران- می باشد، پرداخته خواهد شد. در همین راستا به بررسی تاریخچه حقوق حیوانات در تفکرات باستانی و اسلامی، همراه با بیان مصادیقی از سوابق تاریخی بحث، در ایران و برخی فرهنگ های دیگر، و همچنین در قالب آیات، احادیث و روایات خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Historical background of animal rights in ancient and Islamic thought

نویسندگان [English]

  • Seyyed Hesamoddin RafieeTabatabaei 1
  • Motahare Sadat Rafiee Tabatabaei 2
1 PhD Student in Private Law, Faculty of Law, Islamic Azad University, Karaj Branch. (Corresponding Author)
2 Master of Private Law, Faculty of Law, Islamic Azad University, Karaj Branch.
چکیده [English]

Among the various branches of science in today's societies, one can not find a science that has no historical dependence and does not need to study the history of that science. The history of jurisprudence and the subjects covered by it are no exception; And obviously a better understanding of the issues raised in the field of each science requires increasing awareness of them from the past to the present. Because fixing any mistake or shortcoming in the field of any science requires the use of historical experiences. As a result, achieving this goal and increasing the efficiency of any of the modern sciences can not be achieved simply by studying the history of that science. Therefore, in the present article, a selection of the historical background of animal rights, which is one of the current issues in the field of law and one of the current challenges facing legal systems - especially in Iran - will be studied. In this regard, we will study the history of animal rights in ancient and Islamic thought, along with examples of historical backgrounds of the debate in Iran and some other cultures, as well as in the form of verses, hadiths and narrations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Animal rights
  • history of law
  • ancient thought
  • Islamic thought
1- قرآن کریم
2- ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم، (1414 ق)، لسان العرب، جلد 10، لبنان، نشر دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
3- پور محمدی، شیما، (1384)، گستره حقوق حیوانات در اسلام و غرب، قسمت اول، مجله علمی ندای صادق، شماره 39.
4- تاج بخش، حسن، (1382)، تاریخ دامپزشکی و پزشکی ایران، جلد 1، تهران، انتشارات سازمان دامپزشکی کشور با همکاری دانشگاه تهران.
5- حق شناس، محمد علی، سامعی، حسین، انتخابی، نرگس، (1387)، فرهنگ معاصر هزاره انگلیسی – فارسی، چاپ هشتم، تهران، نشر مؤسسه فرهنگ معاصر.
6- حییم، سلیمان، (1390)، فرهنگ معاصر بزرگ انگلیسی– فارسی، چاپ هشتم، تهران، نشر مؤسسه فرهنگ معاصر.
7- خوشیاری حاجی بابا، رزاق، مجدی، علی، (1392)، حمایت از حیوانات در قوانین ایران و اسناد بین المللی، فصلنامه علمی پژوهشی حقوق پزشکی، شماره 26.
8- دهقان عفیفی، ناهید، (1395)، مبانی ایجاب نفقه حیوانات خانگی از دیدگاه فقه حکومتی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال نهم، شماره 4.
9- رفیعی طباطبایی، سید حسام الدین، (1397)، حقوق حیوانات در پرتو قوانین موضوعه و اسناد بین المللی، تهران، نشر آذرفر.
10- رفیعی طباطبایی، سید حسام الدین، (1398)، حق نفقه حیوانات در فقه اسلامی، مجله علمی فقه، حقوق و علوم جزا، سال چهارم، شماره 14.
11- رفیعی طباطبایی، سید حسام الدین، (1399)، بررسی مبانی حقوق حیوانات در پرتو فقه و رویکردهای فلسفی، مجله علمی پژوهشنامه حقوق فارس، دوره سوم، شماره 6.
12- شهزادی، رستم، (1391)، بهمنگان جشن خردورزی است، هفته نامه اَمُرداد، سال سیزدهم، شماره 289.
13- علامه مجلسی، (1404 ق)، بحارالانوار، چاپ دوم، جلد 64، بیروت، نشر مؤسسه الوفاء.
14- عمید، حسن، (1381)، فرهنگ فارسی عمید، تهران، نشر مؤسسه انتشارات امیر کبیر.
15- کزازی، میر جلال الدین، (1368)، از گونه ای دیگر جستارهایی در فرهنگ و ادب ایران، چاپ اول، تهران، نشر مرکز.
16- محمدی بدر، نرگس، نورالدینی اقدم، یحیی، (1394)، کهن الگوی پرورش شخصیت های اساطیری توسط حیوانات و موجودات اساطیری، پژوهشنامه ادب حماسی، دوره یازدهم، شماره 19.
17- معظمی، مهناز، (1378)، دنیای حیوانات در ایران باستان، فصلنامه ایران شناسی ایران نامه، سال هفدهم، شماره 66.
18- معین، محمد، (1360)، فرهنگ فارسی معین، چاپ چهارم، جلد 4، تهران، مرکز چاپ سپهر.
19- ناجی جزایری، سید هاشم، (1379)، حمایت از حیوانات در اسلام، جلد 1، قم، نشر دارالثقلین.
20- نبویان، سید محمود، (1389)، صاحبان حق، مجله علمی معرفت فلسفی، سال هفتم، شماره 3.